Günümüzde dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte kişisel verilerin korunması ve bu verilerin hukuka aykırı yollarla elde edilmesi, paylaşılması veya yayılması konusu büyük önem taşımaktadır. Türk Ceza Kanunu’nun 136. maddesi, kişisel verilerin korunmasını cezai anlamda güvence altına almaktadır. Bu yazımızda, kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme, başkasına verme veya yayma suçu detaylı şekilde ele alınacaktır. Ayrıca bu suçun unsurları, cezası ve yargı süreci hakkında da bilgi verilecektir.
Kişisel Veri Nedir?
Kişisel veri; kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgidir. Örnekler:
- Ad, soyad
- T.C. kimlik numarası
- Telefon numarası, adres
- IP adresi
- Sağlık bilgileri
- Parmak izi, ses kaydı, fotoğraf
Suçun Yasal Dayanağı: TCK Madde 136
TCK m.136 – Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya yayma
“Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
Suçun Unsurları
1. Fiil
- Ele geçirme: Verilere hukuka aykırı şekilde erişmek veya bunları kopyalamak.
- Başkasına verme: Bu verileri 3. kişilerle paylaşmak.
- Yayma: Verilerin genel erişime açılması (örneğin sosyal medya paylaşımı).
2. Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilmesi
- Rızaya aykırı olmalı.
- Yasal istisnalar (örneğin savcılık izniyle elde etme) dışında kalan yollarla ele geçirilmiş olmalı.
3. Kasıtlı Hareket
- Failin, kişisel verilerin başkasına ait olduğunu bilerek ve isteyerek paylaşması gerekir.
Cezası Nedir?
| Suç Türü | Cezası |
| Kişisel verileri hukuka aykırı olarak başkasına verme, yayma, ele geçirme | 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası |
| Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle, | Cezada ½ artırım uygulanabilir |
| Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle | Nitelikli hal sayılır, ceza ½ artar |
Suçun Nitelikli Halleri
– Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
– Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
Şikâyet ve Zamanaşımı
- Re’sen soruşturulan bir suçtur. Şikâyet aranmaz.
- Zamanaşımı süresi, fiilin öğrenilmesinden itibaren genellikle 8 yıldır.
- Mağdurun zararı büyükse, suç aynı zamanda maddi ve manevi tazminat davasına da konu olabilir.
Uygulamada Sık Karşılaşılan Örnekler
- Eski sevgilinin özel mesajlarını veya fotoğraflarını yayması
- İş yerinden çalışan verilerinin izinsiz paylaşılması
- Sağlık bilgileri dosyasının üçüncü kişilerle paylaşılması
- Kamera kayıtlarının izinsiz yayılması
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile İlişkisi
Bu suç TCK’da düzenlenmiş olmakla birlikte, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile idari yaptırımlar da öngörülmektedir. Bir eylem hem cezai hem de idari yaptırıma tabi olabilir.
İzmir’de Bu Suçla Karşılaştığınızda Ne Yapmalısınız?
İzmir’de bu tür bir veri ihlaliyle karşılaşmanız halinde:
- Savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsiniz.
- Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) şikâyet hakkınızı kullanabilirsiniz.
- Uygun durumlarda maddi veya manevi tazminat davası açabilirsiniz.
- Avukat ile süreci baştan sona doğru yönetmeniz faydalı olur.
Sonuç
Kişisel verilerin gizliliği, hem bireyin özel hayatına saygı hem de anayasal bir güvence altındadır. TCK m.136 ile bu hakka yapılan müdahaleler cezalandırılmakta, mağdurların hakları korunmaktadır. Özellikle dijital dünyada farkında olmadan işlenen bu suç, ciddi sonuçlar doğurabilir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Kişisel verilerin yayılması suçunda mağdur ne yapabilir?
Savcılığa başvurarak suç duyurusunda bulunabilir, ayrıca KVKK kapsamında da şikâyet edebilir.
Sosyal medyada yapılan paylaşımlar bu suça girer mi?
Evet, kişisel verilerin izinsiz paylaşımı sosyal medya platformlarında da suç oluşturur.
Suçun işlendiğini nasıl ispat ederim?
Ekran görüntüleri, tanık beyanları, log kayıtları gibi delillerle ispat mümkündür.
Hukuk destek için İzmir ceza avukatı olarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Comments are closed