Yardım nafakası, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olup, yoksulluğa düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalan altsoy, üstsoy ve kardeşlere karşı sağlanması gereken bir nafaka türüdür. Türk aile yapısının korunması ve dayanışma duygusunun devamı açısından büyük önem taşır.
Bu yazıda yardım nafakasına ilişkin güncel bilgiler, şartlar, dava süreci ve Yargıtay kararları ışığında detaylı açıklamalara yer verilmektedir.
İçindekiler
- Yardım Nafakası Nedir?
- Yardım Nafakası Kimlere Karşı Talep Edilebilir?
- Yardım Nafakası Şartları
- Yardım Nafakası Miktarı Nasıl Belirlenir?
- Yardım Nafakası Davasında Yetkili Mahkeme
- Yardım Nafakası Davası Süreci
- Yardım Nafakasının Sona Ermesi
- Yargıtay Kararları ve Uygulama
- Sonuç
Yardım Nafakası Nedir?
Yardım nafakası, Türk Medeni Kanunu m. 364’te düzenlenmiş olup, “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür.
Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır.
Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.”
Bu nafaka türü, boşanma sonrası verilen yoksulluk nafakasından veya tedbir nafakasından farklıdır. Yardım nafakasında amaç, yoksulluğun önlenmesi ve aile bireyleri arasındaki dayanışmanın sağlanmasıdır.
TMK’nın 328. Maddesine göre ise “Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler.”
Yardım Nafakası Kimlere Karşı Talep Edilebilir?
- Altsoy → Çocuklar, torunlar
- Üstsoy → Anne, baba, büyükanne, büyükbaba
- Kardeşler
Ancak kardeşlerden yardım nafakası talep edilebilmesi için, nafaka yükümlüsünün ödeme gücüne sahip olması gerekir.
Yardım Nafakası Şartları
Yardım nafakası talep edilebilmesi için bazı hukuki şartların bulunması gerekir:
- Nafaka isteyen kişinin yoksulluğa düşme tehlikesi içinde olması
- Nafaka yükümlüsünün ödeme gücünün bulunması
- Taraflar arasında altsoy, üstsoy veya kardeşlik bağı bulunması
- Talebin haklı ve ölçülü olması
Yardım Nafakası Miktarı Nasıl Belirlenir?
Yardım nafakası miktarı, nafaka yükümlüsünün mali gücü ile nafaka isteyenin ihtiyaçları dikkate alınarak mahkeme tarafından belirlenir.
Hakim, tarafların gelir durumlarını araştırarak hakkaniyete uygun bir miktar takdir eder. Ayrıca nafaka miktarı ekonomik koşullara göre artırılabilir veya azaltılabilir.
Yardım Nafakası Davasında Yetkili Mahkeme
Yardım nafakası davası, nafaka alacaklısının yerleşim yeri Aile Mahkemesi’nde açılır. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi aile mahkemesi sıfatıyla görev yapar.
Yardım Nafakası Davası Süreci
- Dava dilekçesinin hazırlanması
- Tarafların gelir ve gider durumlarının araştırılması
- Gerekirse bilirkişi raporu alınması
- Hakimin nafaka miktarına karar vermesi
Dava sürecinde mahkeme, hızlı karar verebilmek için geçici tedbir nafakası da bağlayabilir.
Yardım Nafakasının Sona Ermesi
Yardım nafakası, bazı hallerde sona erer:
- Nafaka alacaklısının yoksulluktan kurtulması
- Nafaka yükümlüsünün ödeme gücünü kaybetmesi
- Taraflardan birinin ölümü
- Hakimin kararıyla nafakanın kaldırılması
Yargıtay Kararları ve Uygulama
Yargıtay kararlarında, yardım nafakasının zorunlu bir yükümlülük olduğu ve kişinin kendi geçimini tehlikeye düşürmeden yardım etmek zorunda olduğu belirtilmiştir.
Ancak nafaka yükümlüsünün ekonomik gücünün olmaması halinde nafaka talebi reddedilebilir.
Sonuç
Yardım nafakası, aile bireyleri arasındaki dayanışmayı hukuken zorunlu kılan önemli bir yükümlülüktür. Bu davalarda hem nafaka alacaklısının hem de nafaka yükümlüsünün menfaatleri gözetilmekte, hakkaniyete uygun kararlar verilmektedir.
Comments are closed